Tuyến giáp là gì, vị trí và cấu trúc của nó

Tuyến giáp là một thành phần quan trọng của hệ nội tiết, chịu trách nhiệm điều chỉnh nhiều chức năng của cơ thể thông qua việc sản xuất hormone. Hiểu về vị trí, cấu trúc và chức năng của tuyến giáp có thể giúp hiểu rõ tầm quan trọng của nó trong việc duy trì sức khỏe và hạnh phúc tổng thể.

Tuyến giáp là gì?

Tuyến giáp là một cơ quan hình con bướm nằm ở đáy cổ, ngay dưới yết hầu. Nó gồm hai thùy được nối với nhau bởi một mô mỏng gọi là eo tuyến giáp. Tuyến này đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh sự trao đổi chất, tăng trưởng và phát triển thông qua việc sản xuất hormone tuyến giáp.

Chức năng của tuyến giáp

Chức năng chính của tuyến giáp là sản xuất, lưu trữ và giải phóng hormone vào máu. Các hormone này, chủ yếu là thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3), ảnh hưởng đến hầu hết các tế bào trong cơ thể. Chúng điều chỉnh sự trao đổi chất, kiểm soát nhịp tim, duy trì nhiệt độ cơ thể và ảnh hưởng đến tốc độ cơ thể chuyển đổi thức ăn thành năng lượng. Ngoài ra, hormone tuyến giáp còn quan trọng cho sự phát triển não bộ và duy trì xương.

Vị trí của tuyến giáp

Tuyến giáp nằm ở phía trước cổ, bao quanh khí quản (đường thở). Cụ thể hơn, nó nằm dưới thanh quản (hộp thanh quản) và trải rộng ra phía trước và hai bên của khí quản. Vị trí của nó rất quan trọng cho chức năng của nó, vì nó có nguồn cung cấp máu phong phú, đảm bảo phân phối hormone hiệu quả khắp cơ thể.

Vị trí giải phẫu

• Phần trên: Phần trên của tuyến giáp nằm cạnh sụn tuyến giáp, là một phần của thanh quản.
• Phần dưới: Phần dưới kéo dài xuống đến mức của vòng khí quản thứ năm hoặc thứ sáu.
• Phần bên: Các thùy của tuyến giáp kéo dài ra hai bên của khí quản và thực quản.

Cấu trúc của tuyến giáp

Tuyến giáp được cấu tạo bởi hai thành phần chính: nang tuyến giáp và tế bào cận nang (còn được gọi là tế bào C).

Nang tuyến giáp

Nang tuyến giáp là đơn vị chức năng của tuyến giáp. Chúng là các cấu trúc hình cầu bao gồm các tế bào nang bao quanh một khoang trung tâm chứa keo. Keo là một chất dạng gel chứa thyroglobulin, một protein cần thiết cho sự tổng hợp hormone tuyến giáp.

Tế bào nang

Tế bào nang, còn được gọi là tế bào tuyến giáp, nằm dọc theo các nang và chịu trách nhiệm sản xuất và bài tiết hormone tuyến giáp. Các tế bào này hấp thụ iod từ máu, là một thành phần quan trọng của hormone T3 và T4. Sự tổng hợp các hormone này xảy ra thông qua một loạt các phản ứng hóa học trong các tế bào nang.

Keo

Kẽo trong các nang phục vụ như một kho dự trữ cho thyroglobulin. Khi cơ thể cần hormone tuyến giáp, thyroglobulin trong keo bị phá vỡ để giải phóng T3 và T4 vào máu. Quá trình này được điều chỉnh bởi hormone kích thích tuyến giáp (TSH) được sản xuất bởi tuyến yên.

Tế bào cận nang (tế bào C)

Ngoài các nang tuyến giáp, tuyến giáp còn chứa các tế bào cận nang, hay tế bào C. Các tế bào này nằm trong mô kẽ giữa các nang và chịu trách nhiệm sản xuất hormone calcitonin. Calcitonin đóng vai trò trong việc điều hòa canxi bằng cách giảm mức độ canxi trong máu, mặc dù chức năng của nó ít quan trọng hơn so với các hormone tuyến giáp T3 và T4.

Điều hòa hormone và cơ chế phản hồi

Sản xuất và giải phóng hormone tuyến giáp được điều chỉnh chặt chẽ bởi một vòng lặp phản hồi liên quan đến vùng dưới đồi và tuyến yên.

Vùng dưới đồi

Vùng dưới đồi, nằm trong não, giải phóng hormone giải phóng thyrotropin (TRH) để đáp ứng với mức độ hormone tuyến giáp thấp trong máu. TRH di chuyển đến tuyến yên, kích thích nó sản xuất hormone kích thích tuyến giáp (TSH).

Tuyến yên

Tuyến yên, thường được gọi là “tuyến chủ,” phản ứng với TRH bằng cách giải phóng TSH vào máu. TSH sau đó di chuyển đến tuyến giáp, báo hiệu nó sản xuất và giải phóng hormone T3 và T4.

Tuyến giáp

Khi nhận TSH, tuyến giáp tổng hợp và giải phóng hormone T3 và T4 vào máu. Các hormone này sau đó tác động đến các mô và cơ quan khác nhau trong cơ thể, điều chỉnh sự trao đổi chất và các chức năng thiết yếu khác.

Cơ chế phản hồi

Khi mức độ T3 và T4 tăng lên trong máu, chúng cung cấp phản hồi tiêu cực cho vùng dưới đồi và tuyến yên. Cơ chế phản hồi này làm giảm việc giải phóng TRH và TSH, do đó ngăn ngừa việc sản xuất quá mức hormone tuyến giáp và duy trì sự cân bằng hormone.

Rối loạn của tuyến giáp

Tuyến giáp có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều rối loạn, dẫn đến việc sản xuất quá mức hoặc thiếu hụt hormone tuyến giáp.

Suy giáp

Suy giáp xảy ra khi tuyến giáp không sản xuất đủ hormone. Điều này có thể do các bệnh tự miễn như viêm tuyến giáp Hashimoto, thiếu iod, hoặc một số loại thuốc. Triệu chứng của suy giáp bao gồm mệt mỏi, tăng cân, không chịu lạnh và trầm cảm. Điều trị thường bao gồm liệu pháp thay thế hormone tuyến giáp.

Cường giáp

Cường giáp đặc trưng bởi sự sản xuất quá mức hormone tuyến giáp. Các nguyên nhân phổ biến bao gồm bệnh Graves, bướu cổ nhân độc, và viêm tuyến giáp. Triệu chứng bao gồm giảm cân, nhịp tim nhanh, không chịu nóng và lo âu. Các lựa chọn điều trị bao gồm thuốc kháng tuyến giáp, liệu pháp iod phóng xạ, và phẫu thuật.

Nốt tuyến giáp (u tuyến giáp – nhân tuyến giáp) và ung thư tuyến giáp

Nốt tuyến giáp còn gọi là u tuyến giáp hoặc nhân tuyến giáp là các khối u có thể hình thành trong tuyến giáp. Trong khi hầu hết các nốt lành tính, một số có thể là ác tính, dẫn đến ung thư tuyến giáp. Việc theo dõi và đánh giá định kỳ thông qua siêu âm và sinh thiết là cần thiết để quản lý nốt tuyến giáp và phát hiện ung thư sớm.

? Bạn có thể tìm hiểu thêm về bệnh nốt tuyến giáp/u tuyến giáp/nhân giáp ở bài này.

Tuyến giáp mặc dù có kích thước nhỏ, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể bằng cách điều chỉnh sự trao đổi chất, tăng trưởng và phát triển thông qua việc sản xuất hormone. Nằm ở đáy cổ, cấu trúc của nó bao gồm các nang tuyến giáp và tế bào cận nang, hoạt động hòa hợp để sản xuất và giải phóng hormone tuyến giáp. Hiểu về vị trí, cấu trúc và chức năng của tuyến giáp nhấn mạnh tầm quan trọng của nó và sự cần thiết phải theo dõi định kỳ để đảm bảo sức khỏe tối ưu. Chẩn đoán và điều trị đúng cách các rối loạn tuyến giáp có thể cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống và ngăn ngừa các biến chứng liên quan đến sự mất cân bằng hormone.

Phương pháp Đốt sóng cao tần RFA tại An Hòa